Buren worden bondgenoten

Zorgzame Buurtteams in
Leuven
Ook in het Leuvense vind je verschillende
zorgzame buurten. Om de
samenwerking tussen zorgprofessionals
over de lijnen heen mogelijk te maken,
ontwikkelde de overkoepelende
organisatie Zorgzaam Leuven een uniek
model met Zorgzame Buurtteams.
De buurtteams zijn geen vaste teams.
Het zijn open netwerken van buurtgerichte
zorgverleners die samenwerken
op buurtniveau. Een buurtteam is dus
geen zorgteam dat zich op individuele
zorgvragen richt. Buurtteams ondernemen
acties op het vlak van zorgprogramma’s,
medicatie, zorgcoördinatie,
gezondheidsbevordering, buurtzorg,
wonen en populatiemanagement. Ze
zijn er voor alle chronisch zieken en
kwetsbare personen in hun buurt.
Beste Buren in Bierbeek
Het Zorgzaam Buurtteam Bierbeek
brengt alle eerstelijnszorgverstrekkers
samen aan tafel. Zo optimaliseren ze de
communicatie rond gemeenschappelijke
patiënten. Apotheker Annelies en
thuisverpleegkundige Carmen maken
allebei deel uit van het buurtteam. Ze
vertellen maar al te graag over hun
ervaringen in Bierbeek.
Carmen: “Een zorgzame buurt is een
buurt waar oude en jonge mensen
elkaar helpen zodat iedereen zo lang
mogelijk in zijn eigen vertrouwde
omgeving kan blijven wonen. Daarom
overleggen alle eerstelijnszorgverstrekkers
in het Zorgzaam Buurtteam
Bierbeek samen over één gezamenlijke
patiënt. Soms weten jongere buren
niet dat sommige oudere mensen
hulp nodig hebben. Het is vaak geen
grote moeite, maar eens naar de
winkel of de apotheker gaan zou al
veel helpen.”
Annelies: “Ik had al langer van
Zorgzaam Leuven gehoord en kende
wel wat mensen in Bierbeek, maar
natuurlijk niet iedereen. Vandaar dat ik
het buurtteam heb opgestart om de
samenwerking tussen verschillende
zorgverleners te verbeteren. Ik was
altijd gepassioneerd door samenwerking
omdat ik ervan overtuigd ben dat
dit de ideale manier is om de patiënt
optimaal te begeleiden. IIk ben gestart
in 2023 met een vergadering om deze
zorgzame buurt op te starten met
het doel om oudere mensen zo lang
mogelijk in hun eigen huis te laten
wonen. Ik heb ook een website opgericht
waarop alle betrokken partijen
staan vermeld. Zo is het voor ons
gemakkelijk om professionele hulpverleners
zoals een kinesist, dokter of
thuisverpleegkundige te vinden voor
mensen die hulp nodig hebben. Een
zorgverlener of helpende hand in de
buurt is zo snel gevonden. We willen
de website zeker nog uitbreiden in de
nabije toekomst.”
Carmen: “Als thuisverpleegkundige
kom ik vaak bij oudere mensen.
Daardoor zie ik soms sneller waar zij
nood aan hebben of hoe we hun
mantelzorgers kunnen ondersteunen.
Ik vind het een meerwaarde dat
we snel contact kunnen leggen
met andere hulpverleners, zodat de
patiënten beter geholpen worden. Zo
kunnen we aan de apotheker vragen
om de medicatie na te kijken, en om
na te gaan wat de patiënt zeker moet
nemen en wat er misschien gestopt
kan worden.”
Annelies: “Vaak krijgen mensen niet
de juiste zorg omdat er een taalbarrière
of verhoogde kwetsbaarheid is.
Voornamelijk die mensen willen we
met ons buurtteam bereiken.”
Carmen: “We doen aan proactieve
zorgcoördinatie. In de toekomst gaan
we samen zorgplannen opstellen.
Daarin zullen we noteren wie er
langsgaat bij de patiënt. Dit kunnen
professionele zorgverleners zijn, maar
ook mantelzorgers of familieleden die
de patiënt helpen. Op deze manier
zullen we nog sneller kunnen handelen
wanneer er iets is met de patiënt.”
Annelies: “We proberen om de twee
maanden een overleg te plannen. Er is
bijvoorbeeld al eentje geweest over
valpreventie en binnenkort komt er
eentje over diabetes. Dit wordt ons
hoofdproject in Bierbeek: “Preventie
en behandeling van obesitas”.”
Carmen: “Het is natuurlijk altijd een
uitdaging om samen te vergaderen.
Iedereen heeft een drukke agenda
en dus lukt het niet altijd om op de
vergadering aanwezig te zijn. Dankzij
de vergaderingen kennen we elkaar
beter, en is het makkelijker om naar
elkaar door te verwijzen indien nodig.
We zijn ook van plan om infosessies
te organiseren voor Bierbekenaars. Zo
zijn we bijvoorbeeld een sessie rond
obesitas aan het uitwerken.”
Annelies: “De zorgverleners die ik
al kende, heb ik vooral mondeling
enthousiast gemaakt voor het
Zorgzaam Buurtteam. Zo is er
mond-tot-mondreclame ontstaan en
is het team gegroeid. We hebben een
verandering gecreëerd en dat heeft
verbinding gebracht.”
12
Met steun van de Vlaamse overheid en de Vlaamse
Gemeenschapscommissie startten in 2022 in
Vlaanderen en Brussel 132 ‘zorgzame buurten’ op.
Dat zijn lokale initiatieven die ernaar streven om de
levenskwaliteit in de buurt te garanderen, zodat
mensen er comfortabel kunnen wonen.
Beste buren
Auteur: Julie Van Spaendonck, coördinator bij VBZV, lid van het e-Vita kartel
13
“We hebben een
verandering gecreëerd
en dat heeft verbinding
gebracht„
Annelies Drappier,
apotheker en drijvende
kracht achter het Zorgzaam
Buurtteam Bierbeek.
Carmen Van der Biesen,
thuisverpleegkundige
bij praktijk Meerdael en
betrokken bij het buurtteam.
Buren worden IDENTIKIT
bondgenoten
ZORGZAME BUURTEN,
EEN STAP RICHTING
GEÏNTEGREERDE ZORG
Zorgzame buurten werken rond drie
luiken:
1. Participatie en inclusie
Een zorgzame buurt bouwt aan het sociaal
weefsel, solidariteit en zorgzaam samenleven.
Daarbij zijn ontmoetingen belangrijk,
omdat ze aan de basis van solidariteit
liggen. Het draait om ‘het kleine helpen’
naast de professionele zorg.
2. Verbinden van informele en formele
zorg
Zorgzame buurten slaan een brug tussen
de informele zorg (zelfzorg, mantelzorg,
burenhulp en vrijwilligerswerk) en formele
(professionele) zorg. Dit is essentieel voor
de vroege detectie van kwetsbaren, het
voorkomen van gezondheidsongelijkheid,
en de ondersteuning van informele
zorgverleners.
3. Intersectorale samenwerking
Welzijns- en zorgpartners werken in een
lokaal netwerk samen met partners uit andere
sectoren, zoals huisvesting, ruimtelijke
ordening, jeugd en cultuur. Dit netwerk
focust op preventie, gezondheidsbevordering
en integrale zorg. Omdat levenskwaliteit
centraal staat, worden er stappen
gezet naar geïntegreerde zorg.