Mag je als verpleegkundige zorg weigeren?

22
1. Wettelijke grondslagen
voor zorgweigering
a) Recht op kwaliteitsvolle zorg
De Belgische wet op patiëntenrechten
(22/08/2002) garandeert
een kwaliteitsvolle zorg zonder
discriminatie. Je mag dus geen zorg
weigeren omwille van bijvoorbeeld
sociale, etnische of religieuze
kenmerken van de patiënt. Het kan
enkel in zeer beperkte omstandigheden.
b) Gewetensbezwaren
Een belangrijke uitzondering op de
verplichting om zorg te verlenen
is wanneer je als verpleegkundige
een gewetensbezwaar hebt.
Vooral in ethisch beladen situaties,
zoals abortus of euthanasie, is dit
mogelijk. Je bent daarbij wettelijk
verplicht om de patiënt tijdig door
te verwijzen naar een collega.
c) Onverenigbaarheid met
expertise/middelen
Ook als de zorgvraag buiten je
expertise valt of als je niet over
de juiste middelen beschikt om
de zorg veilig en kwalitatief uit te
voeren, mag je ze weigeren (gecoördineerde
wet van 10/05/2015).
In het laatste geval mág je ze zelfs
niet uitvoeren. Ook hier is tijdige
doorverwijzing vanzelfsprekend.
d) Dreiging of agressie
Word je als verpleegkundige fysiek
of verbaal bedreigd wordt door
een patiënt of diens naaste, kan en
mag je uiteraard de zorg weigeren.
Veiligheid primeert. Documenteer
deze weigering wel zorgvuldig in
het verpleegdossier en communiceer
naar anderen die betrokken
zijn bij de zorg van de patiënt.
Zo maak je duidelijk dat de beslissing
gebaseerd is op veiligheidsredenen..
2. Deontologie bij zorgweigering*
a) Plichten
Een verpleegkundige moet zich
steeds laten leiden door respect
voor de menselijke waardigheid,
het welzijn van de patiënt en eerbied
voor het leven. Zorgweigering
moet altijd gebaseerd zijn op
objectieve en professioneel
verantwoorde redenen.
b) Continuïteit van zorg
Een van de belangrijkste
deontologische principes is de
verplichting om continuïteit van
zorg te waarborgen. Wanneer je als
verpleegkundige besluit een patiënt
niet verder te behandelen, ben je
verantwoordelijk voor een correcte
doorverwijzing.
c) Communicatie en documentatie
Als verpleegkundige ben je
verplicht om de patiënt correct en
respectvol te informeren over de
redenen van de zorgweigering.
Vertel ook welke vervolgstappen
hij/zij kan ondernemen om alsnog
de nodige zorg te ontvangen. Het
besluit om zorg te weigeren moet
ook altijd goed gedocumenteerd
worden in het verpleegdossier.
3. Praktische richtlijnen voor
zorgweigering
Overweeg je als verpleegkundige
om een zorg te weigeren of stop
te zetten? Volg dan deze stappen
om het op een correcte manier te
doen:
1. Objectieve evaluatie: Zorg ervoor
dat jouw redenen objectief en
goed onderbouwd zijn zonder
je te baseren op vooroordelen,
persoonlijke voorkeuren of
onprofessioneel gedrag.
2. Doorverwijzing: Zorg ervoor dat
de patiënt toegang blijft houden
tot de nodige zorg, door hem of
haar door te verwijzen.
3. Duidelijke communicatie: Leg de
patiënt op een transparante en
empathische manier uit waarom je
de zorg weigert en geef alternatieven.
4. Zorgvuldige documentatie:
Noteer je beslissing en motivatie
duidelijk in het patiëntendossier
zodat je later eventuele juridische
of deontologische vragen kan
verantwoorden – mocht dit nodig
zijn.
* De Deontologische Code voor de
Verpleegkundigen in België werd in
2004 opgesteld. Je vindt ze op
www.auvb-ugib-akvb.be.
Heb je een vraag over je werk als thuisverpleegkundige, het NPTV, iets dat leeft binnen de sector…?
Mail ze naar redactie@nptv.be. In deze rubriek geven we je klaar en duidelijk antwoord.
In de brievenbus Voetjes omhoog
Mag je als verpleegkundige
zorg weigeren?
Met collega’s op stap, een snelle lunch onderweg, een mooie zonsopgang tijdens je toer, …
Deel je momenten op instagram met #overalthuis @np_thuisverpleegkundigen
Kan jij alle verborgen woorden vinden in deze woordzoeker?
Beantwoord deze poll op onze
Facebookpagina. Ga naar
facebook.com/nptv.platform
of scan de QR-code.
Als je deelneemt, maak je kans
op een Bongo-bon.
Om zalig te genieten!
Proficiat aan Emmely van Hollebeke de winnares
van onze vorige poll. Veel plezier met je Bongobon!
Woordzoeker
#overalthuis
Poll
23
1 i-mens Antwerpen-Boom sluit het jaar sfeervol af met een hapje en drankje 2 Gezellige kerstsfeer bij de patiënten van i-mens thuis 3 Reanimatie
technieken oefenen op een bijscholing van VBZV 4 Eerstelijnsdag bij de opleiding Verpleegkunde aan HOGENT 5 het VBZV congres op 17 oktober in
Antwerpen
1 2
3
np
S B P B V B V K L K M Z
T T A T Z U T D S Z W C
K E A H P U T B L G M J
W C S G T R L O S E R N
C V J L E T N C J A E D
V R V E L T H Z N R A M
T E E U G E D Z E P P N
P M T K S A L G G A S Z
L G G E P M I R P C P H
P E A M B E O E K R R B
N L A I W Z D C H E M O
O D S E Z O R G Z A A M
BUURTTEAM
CHEMO
LEUKEMIE
REMGELD
STAGE
TBSA
VETGAAS
WEIGEREN
woordzoekerfabriek.nl – maak je eigen woordzoeker
13-11-2024, 15:36 Print de woordzoeker
https://woordzoekerfabriek.nl/printen/VbsJtweSk5p3sV0OsMx6AEIKIFd4gFjd.html 1/1
Ja, maar… Zorgweigering is in België enkel en alleen onder zeer
strikte voorwaarden mogelijk. Ze moet steeds zorgvuldig overwogen
en onderbouwd worden. Als verpleegkundige heb je immers een
wettelijke en deontologische plicht om hoogwaardige zorg te bieden,
maar uitzonderingen bestaan. Een goede kennis van de wetgeving
en de deontologische richtlijnen is essentieel om verantwoord te
kunnen handelen. Conny Dekens, verpleegkundige juridisch expert en
bestuurslid bij VBZV, lid van e-Vita, vat alles samen.
4 5
BUURTTEAM
CHEMO
LEUKEMIE
REMGELD
STAGE
TBSA
VETGAAS
WEIGEREN
ZORGPAD
ZORGZAAM
Wat doe jij met de feestdagen voor jouw patiënt?
• Kerstmuts opzetten
• Traktatie
• Patiëntenfeest
• Kerstkaartje geven
• Andere