“Wat moet ik doen met het medisch afval van mijn thuisverplegingspraktijk?”

“Wat moet ik doen met het
medisch afval van mijn
thuisverplegingspraktijk?”

Medische zorg veroorzaakt heel wat
afval. Ook in de thuisverpleging. En
het is niet ongevaarlijk. Het houdt
risico’s in op besmetting, vergiftiging
en verwonding – zowel voor
patiënten en hun omgeving als voor
de zorgverleners. Om de opslag,
het transport en de verwerking van
het afval in goede banen te leiden,
schreef de Openbare Vlaamse
Afvalstoffenmaatschappij (OVAM)
concrete richtlijnen uit. Ze kregen
in 2021 een update. En dat zorgde
voor meer duidelijkheid, onder
andere voor de thuisverpleging. Elise
Heyvaert, coördinator marketing en
communicatie bij Mederi, en Daisy
Vanhollebeke, praktijkcoördinator
Thuisverpleging OHC, vatten de
grote lijnen voor je samen.
Afvalstoffenregister bijhouden
Als zorgverlener moet je een afvalstoffenregister
bijhouden. Je moet het
maandelijks aanvullen en gedurende
vijf jaar bewaren. Voor de thuisverpleging
volstaat het om de identificatieformulieren
of de facturen bij te
houden die je kreeg voor de inzameling
en verwerking van het afval. Het is
de bedoeling dat je deze documenten
op datum verzamelt in het register. Je
kan deze gegevens opvragen bij het
bedrijf dat instaat voor de inzameling
van de (medische) afvalstoffen. ‘Bij
diensten voor thuisverpleging gebeurt
deze inzameling en het bijhouden
van een afvalstoffenregister op een
centrale locatie.
Medische afvalstoffen
Een kleine hoeveelheid van het
medisch afval uit de thuiszorg vormt
een risico op besmetting, vergiftiging
of verwonding. Dit risicohoudend
medisch afval (RMA) verzamel je in
speciale containers, moet je meenemen
en mag je zeker niet bij de
patiënt laten staan. Niet-risicohoudend
medisch afval (nRMA) wordt opgeslagen
en verwerkt zoals bedrijfsafval.
De patiënt kan het dus meegeven met
het huishoudelijk afval, of hij kan het
bijvoorbeeld naar het containerpark
brengen. Beperkte hoeveelheden
medisch afval (maximum 180 liter per
tweewekelijkse inzameling) kunnen bij
jou, de thuisverpleegkundige, opgehaald
worden door de gemeentelijke
diensten. Je kan ook terecht bij een
andere inzamelaar van afvalstoffen,
erkend door de OVAM. Vooraf moet je
alles goed sorteren.
Uit de praktijk
Daisy Vanhollebeke voegt nog toe:
“Ik heb lange tijd niet stilgestaan bij
de problematiek van het afvalbeleid.
Toen ik begeleid werd in het bekomen
van het Mederi-kwaliteitslabel voor
thuisverplegingspraktijken, kwam ik
tot de vaststelling dat er werk aan de
winkel was. Toen hebben we een
degelijk afvalbeleid uitgetekend voor
onze praktijk. We volgen de richtlijnen
niet enkel omdat het moét volgens de
wet, maar in de eerste plaats om de
betrokken personen te beschermen.
Goede patiëntenzorg vergt immers
ook goede zorg omtrent het afval dat
ermee gepaard gaat.
Voor elke soort afval moet dus
een afvalbeleid uitgewerkt zijn. We
beschikten natuurlijk al langere tijd
over de nodige naaldcontainers die
professioneel werden opgehaald en
verwerkt. Vandaag krijgen we echter
steeds meer te maken met complexere
zorgaanvragen, zoals bijvoorbeeld
oncologische zorg. En daar horen
vaak gevaarlijkere afvalstoffen bij. Een
degelijk afvalbeleid is dan ook ontzettend
belangrijk. Het is zonder twijfel
een meerwaarde in kwaliteitsvolle
zorgverlening!
Alle info over de huidige richtlijnen
(handleiding, afvalstoffenlijst,
sorteerwijzer, …) vind je op
de website van OVAM
www.ovam.be/afval-in-de-gezondheidszorg.