Wat wordt onder eerstelijnszones verstaan?

“Ik hoor tegenwoordig
veel spreken over
‘eerstelijnszones’.
Wat wordt daar eigenlijk
onder verstaan?
En hoe zit het met
verpleegkundige kringen
en eerstelijnszones in
Vlaanderen en Brussel?”Met het begrip ‘eerste lijn’ is iedereen
vertrouwd. Dat zijn de lokale zorg- en
hulpverleners die het dichtst staan bij
personen met een zorg- of ondersteuningsnood.
Een eerstelijnszone of ELZ
houdt rekening met de noden van de
lokale bevolking en stemt de eerste lijn
hierop af. De ELZ heeft de grootte om
zorg en welzijn samen te brengen én
dicht bij elke burger te staan.
Elke ELZ heeft een zorgraad
De zorgraad is samengesteld uit
vertegenwoordigers van zorg- en
hulpverleners, lokale besturen, de
persoon die zorg of ondersteuning
nodig heeft, maar ook mantelzorgers
en vrijwilligers. De zorgraad bevordert
de samenwerking tussen al deze
partners in hun ELZ. Ze kunnen hiervoor
rekenen op hun uitgebreid netwerk.
Zo waren de zorgraden, dankzij hun
kennis van zorg en welzijn en hun band
met de lokale besturen, dit voorjaar de
ideale partner om de vaccinatiestrategie
lokaal uit te rollen. Daarnaast
stelt elke zorgraad een team samen
van medische en andere experten
voor bijvoorbeeld het beheersen van
COVID-19. Samen zorgen ze ervoor dat
iedereen in hun ELZ de best mogelijke
zorg en ondersteuning krijgt.
Prioritaire taken van de zorgraad
Elke zorgraad heeft vijf prioritaire taken:
1. afstemming organiseren tussen de
zorgaanbieders onderling, tussen de
zorgaanbieders en andere organisaties,
diensten en personen met een
meer gespecialiseerd zorgaanbod,
alsook tussen de zorgaanbieders
en de personen met een zorg- en
ondersteuningsnood, mantelzorgers
en vrijwilligers;
2. het stimuleren van de interdisciplinaire
samenwerking, waaronder
ook gegevensdeling, tussen de
zorgaanbieders binnen de eerstelijnszones;3. kringwerking stimuleren: het ondersteunen
van verenigingen die alle
vrijwillig toegetreden zorgaanbieders
groeperen die binnen een ELZ
hun beroepsactiviteit uitoefenen;
4. het ondersteunen van de ontwikkeling
van het geïntegreerd
breed onthaal (GBO) voor wat de
afstemming en samenwerking met
zorgaanbieders en het realiseren
van een maximale rechtentoekenning
en toegang tot diensten en
voorzieningen betreft;
5. het aanleveren van gegevens
voor de Sociale Kaart
(zie www.desocialekaart.be).
In samenspraak met het NPTV is
er tussen alle koepels, kartels en
verenigingen voor thuisverpleegkundigen
een ‘Verklaring over gedragen
afspraken onder de thuisverpleegkundigen’
opgesteld. Dit biedt volgende
voordelen:
• we komen in iedere regio of ELZ
samen in een kring voor thuisverpleegkundigen
of sluiten erbij aan;
• er kunnen lokale afspraken gemaakt
worden en formele contactpunten
worden uitgewisseld;
• we leren elkaar kennen en erkennen
als thuisverpleegkundigen;
• we respecteren de vrije keuze van
de zorgverstrekker voor de patiënten;
• we zorgen samen voor een
afgevaardigde met voldoende
mandaat voor de groep zodat we
zeker in de zorgraad onze stem als
thuisverpleegkundigen kunnen laten
horen – beslissing o.b.v. consensus;
• de afgevaardigde spreekt namens
de beroepsgroep en koppelt steeds
terug naar de basis.
We willen zowel in de ELZ als in de
lokale multidisciplinaire eerstelijnspraktijken
en in praktijken/diensten
van thuisverpleegkunde erkend en
gerespecteerd worden omwille van
onze specifieke competenties. Als
thuisverpleegkundigen spelen we
een belangrijke rol in chronische zorg.
Bovendien hebben we veel ervaring
in het samenwerken met ziekenhuizen
via onze gespecialiseerde (teams)
thuisverpleegkundigen.
Vanuit een gezamenlijke aanpak
kunnen we ook onze meerwaarde
inbrengen vanuit de kwaliteit van ons
elektronisch verpleegkundig dossier
(EVD), onze eHealth-proof gegevensdeling
en onze praktijkervaring met
officiële tools zoals BelRAI-screener,
BelRAI, Recip-e, Vitalink en MyCarenet.
In de cluster ‘Zorg’ van de zorgraad kan
er één verpleegkundige zijn als vertegenwoordiger.
Binnen de cluster wordt
afgesproken wie deze rol opneemt,
waaronder een thuisverpleegkundige
(vanuit een overkoepelende functie
diensten en zelfstandigen).